ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ
Είναι ένας αδένας, μεγέθους κάστανου, που ευρίσκεται κάτω από την ανδρική ουροδόχο κύστη και περιβάλλει την ουρήθρα.
Η βασική του λειτουργία είναι η έκκριση ειδικού υγρού που προστίθεται στο σπέρμα, αποτελεί τον κύριο όγκο του και αποβάλλεται κατά την εκσπερμάτιση.
Παράγει το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA), πρωτεΐνη που ρυθμίζει την ρευστότητα του σπέρματος και χρησιμεύει στην ανίχνευση του καρκίνου (εικ.).
ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ
Είναι η διόγκωση του αδένα που συμβαίνει σε όλους τους άνδρες μετά τα 40,πιθανόν λόγω της προοδευτικής διαταραχής της τοπικής ισορροπίας κυτταρικού πολλαπλασιασμού-αποβολής (απόπτωσης) που ευρίσκεται υπό τοπικό ανδρογονικό έλεγχο. Στο 35-40% των ανδρών θα δημιουργήσει προβλήματα και θα χρειασθεί να παρθούν κάποια θεραπευτικά μέτρα.
Υπάρχει σαφής οικογενειακή προδιάθεση σε οικογένειες με ιστορικό πρόωρης (<60 ετών) θεραπευτικής παρέμβασης.
Αφορά το εσωτερικό μέρος του που προβάλλει στην ουρήθρα και διαταράσσει τον λείο αυλό της, αυξάνει τις αντιστάσεις της, με συνέπεια δυσχέρεια στην ροή των ούρων. (εικ.2,3)
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
1. Ιστορικό
2. Δακτυλική ψηλάφηση (#καρκίνος)
3. Υπερηχογράφημα νεφρών κύστεως προστάτη
4. Μέτρηση ροής ούρων(ουροροομετρία
5. Μέτρηση ειδικού προστατικού αντιγόνου.(PSA) (#καρκίνος)
– Ο αποκλεισμός συνυπάρχοντος καρκίνου είναι θεμελιώδης και αναγκαίος αφού οι νόσοι μπορεί να συνυπάρχουν, (3%), χωρίς η μία να προκαλεί την άλλη. (εικ.4)
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ
– Δυσχέρεια στην έναρξη και κατά την διάρκεια της ούρησης, συχνουρία, νυκτουρία, αίσθηση υπόλοιπου στο τέλος κ.λ.π
– Προοδευτικά εμφάνιση επιπλοκών όπως αιματουρία, ακράτεια, ουρολοιμώξεις, διακοπή της ούρησης, ναυτία – έμετοι (νεφρική ανεπάρκεια)
– Κατακράτηση μεγάλης ποσότητας ούρων στην κύστη και τους νεφρούς σε υπερηχογράφημα.
Πρόληψη των επιπλοκών
1. Αποφυγή παχυσαρκίας – μεταβολικού συνδρόμου (κοιλιακό λίπος ειδικά – περίμετρος>109 εκ.)
2. Αυξημένη φυσική άσκηση
3. Προσοχή σε φάρμακα αντικαταθλιπτικά, αντιισταμινικά, βρογχοδιασταλτικά
4. Περιορισμός αλκοολούχων ποτών
5. Αποφυγή καθυστερήσεων και τακτική ούρηση
6. Ετήσιος ουρολογικός έλεγχος
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ (δεν αναστέλλουν γενικά την φυσιολογική εξέλιξη της διόγκωσης,που είναι πιθανόν γενετικά προσδιορισμένη – βελτίωση της ποιότητας ζωής σε ασθενείς που δεν μπορούν η αρνούνται την χειρουργική θεραπεία).
1. Φυτικά σκευάσματα (χρήση 23%! στην Ευρώπη) – στερόλες και φλαβονοειδή με αντιφλεγμονώδη & τοπική αντιανδρογονική δράση αλλά χωρίς επαρκή στατιστική απόδειξη.
- Pygeum Africanum
- Serenoa Repens
- Hypoxis rooperi
- Urtica Dioica (τσουκνίδα)
- Cucurbita pepo (κολοκυθόσπορος-’’πασατέμπο’’)
- Cecale cereale
- Opuntia
2. α – Αδρενεργικοί αναστολείς. (Μειώνουν τον τόνο των λείων μυϊκών ινών του κυστικού αυχένα και του προστάτη – Πρόληψη επίσχεσης ούρων)
- Χρόνος δράσης 24 ωρος
- Prazosin, (Minipress)
- Phenoxybenzamine (Dibenzyline)
- Terazosin (Hytrin)
- Alfuzosin (Xatral)
- Doxasozin(Maguran)
- Tamsulosine (Omnic)
- Silodosine (Rapaflo)
3. Αναστολείς του ενζύμου 5-α-αναγωγάση
αναστέλλουν την μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη στον προστάτη. Προκαλούν 20% μείωση του μεγέθους του και μέτρια βελτίωση συμπτωμάτων. Πρόληψη αιματουρίας σε μεγάλους προστάτες
Χρόνος δράσης 6 μήνες
- Finasteride (Proscar)
- Dutasteride (Avodart)
- Duodart (Dutasteride+Tamsulosin
Συνδυασμοί με α αποκλειστές
4. Αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης (αγωγή για σεξουαλική δυσλειτουργία)
Νεώτερες μελέτες υπό εξέλιξη χωρίς απόδειξη του μηχανισμού, δείχνουν βελτίωση συμπτωμάτων. Συνυπάρχει διαταραχή ούρησης σε 72% ασθενών με στυτική δυσλειτουργία .
- Sildenafil (Viagra)
- Tadalafil (Cialis)
- Vardenafil (Levitra)
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ενδείξεις
1. Υποτροπιάζουσα επίσχεση ούρων (διακοπή της ούρησης με έντονο άλγος στην κοιλιά)
2. Υποτροπιάζουσα αιματουρία
3. Συχνές ουρολοιμώξεις
4. Λιθίαση ουροδόχου κύστεως
5. Μεγάλο υπόλοιπο ούρων με διάταση των ουρητήρων και των νεφρών.
Χειρουργικές επεμβάσεις κατά αυξανόμενη επεμβατικότητα
Α. Ενδοσκοπικές
1. Προστατικά stents (μόνιμα η προσωρινά)
2. TUNA (δια βελόνης υψίσυχνη νέκρωση)
3. TUMT (θερμοθεραπεία με ειδικό καθετήρα)
4. TUVP (ηλεκτροεξάχνωση)
5. TURP (κλασσική διουρηθρική προστατεκτομή)
6. TURIS (διπολική διουρηθρική προστεκτομή)
7. Laser προστατεκτομή Nd:Yag, Ho:Yag, Thullium, Diode, KTP – Greenlight
2. Ανοικτή Προστατεκτομή (σε μεγάλα αδενώματα)
1. Οπισθοηβική
2. Υπερηβική
3. Λαπαροσκοπική Αδενωματεκτομή (επίσης σε μεγάλα αδενώματα, τεχνική σε εξέλιξη)
TEXNIKEΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗΣ ΜΕ LASERS
- Οι γνωστές τεχνικές (τομή ανοικτής επέμβασης η ενδοσκοπική χρήση ηλεκτρικού εργαλείου) έχουν τα μειονεκτήματα της πολυήμερης νοσηλείας, αιμορραγίας, πολυήμερου ουροκαθετήρα, λοίμωξης κ.ά.
- Με την νέα τεχνική εξάχνωσης με KTP lasers, αποφεύγονται τα παραπάνω αφού αφαιρείται το προστατικό αδένωμα με υψηλή θερμοκρασία που οδηγεί σε εξαφάνιση του προστάτη και ‘’σφράγισμα’’ των αγγείων που αλλιώς αιμορραγούν.
- Τώρα πλέον είναι δυνατή η αντιμετώπιση αδενωμάτων διπλάσιου μεγέθους που κανονικά χρειαζόντουσαν ανοικτή τομή.
- Συνολικά αφορά σε 24ωρη νοσηλεία, με ταχεία επαναφορά σε δραστηριότητα.
